Patrijs

Meer patrijzen, meer biodiversiteit

Misschien herinner je je de tijd nog wel; tijdens een wandeling langs akkers en weilanden was het niet ongebruikelijk om een paar patrijzen te zien. Helaas is de kans daarop de laatste jaren steeds kleiner en is het zien van een patrijs een zeldzaamheid. De soort is bijna ongemerkt uit ons landschap aan het verdwijnen, samen met vele andere soorten die thuishoren in het kleinschalige boerenland. 

Een van de belangrijkste oorzaken is de achteruitgang van het leefgebied. Een perceelrand met een haag, of een overhoekje met wat struiken zijn favoriete schuil- en nestplaatsen voor patrijzen en vele andere soorten Schaalvergroting heeft tot gevolg dat er steeds minder perceelranden en overhoekjes zijn. Patrijzen vinden dus steeds lastiger een plekje in ons agrarisch landschap. 

In de eerste weken van hun leven zijn patrijzenkuikens volledig aangewezen op insecten. Door het gebruik van pesticiden is de hoeveelheid insecten drastisch gedaald. Ook het intensievere beheer van bermen en andere landschapselementen is ongunstig voor insecten. Er zijn steeds minder bloeiende planten en die zijn onontbeerlijk voor veel voedselzoekende insecten. Daardoor is er onvoldoende voedsel te vinden voor de patrijzenkuikens, en hebben ook andere insecteneters het moeilijk. 

Kerngebieden

Toch komen er her en der nog patrijzen voor. Limburg is een van de provincies waar het tij nog te keren is. In het projectplan samenwerking ter bescherming van de patrijs zetten Natuurrijk Limburg, de Nederlandse Jagersvereniging en stichting IKL samen de schouders eronder om de patrijs voor Limburg te behouden. De Provincie Limburg heeft de patrijs in haar Natuurvisie 2016 opgenomen als prioritaire soort, en subsidie beschikbaar gesteld voor de bescherming ervan.   

 Zes gebieden zijn geselecteerd om te dienen als voorbeeld voor hoe we de patrijs in Limburg er weer bovenop kunnen helpen. Daarvoor is een gezamenlijke inspanning nodig van alle partijen die het buitengebied beheren of er op een andere manier actief zijn. Van agrariërs, jagers, gemeenten, waterschappen, particulieren en vrijwilligers. 

De zes kerngebieden zijn: Buggenumseveld, Grathem-Maasgouw, Grevenbicht, Holsterveld, Ospel, Siebengewald.

Biodivers akkerlandschap

In het project wordt niet alleen gewerkt aan een beter leefgebied voor patrijs. De patrijs staat symbool voor een biodivers akkerlandschap maar is slechts één soort uit het rijke scala aan soorten van het oude boerenland. Dat kent van origine een grote rijkdom aan vogels, planten en insecten. Allemaal profiteren ze van de dynamiek van een akkerlandschap dat dooraderd is met hagen, overhoekjes, bloeiende bermen en dijkjes. Door deze veelheid aan soorten en de rijke structuur van het landschap vormt het een robuust systeem. Wanneer er ergens een keer iets misgaat is een robuust landschap in staat dat op te vangen en zich snel te herstellen. In het verarmde akkerlandschap waar we nu mee te maken hebben is dat herstel heel moeilijk en soms onmogelijk. Een goede samenwerking en een robuuste landschappelijke structuur is dus noodzakelijk willen we het agrarische cultuurlandschap haar biodiversiteit teruggeven.

Zet je als vrijwilliger in voor de patrijs

Wil je je ook inzetten voor de natuur van het boerenland? IKL is op zoek naar enthousiaste vrijwilligers die graag in een van de kerngebieden bijdragen aan het project. Dit kan door het monitoren van patrijzen en andere boerenlandsoorten, het in kaart brengen van leefgebied en het aandragen en bespreken van verbeteringen met grondeigenaren. Je wordt daarin bijgestaan door professionals van stichting IKL en van Natuurrijk Limburg. Aanmelden als vrijwilliger kan via een mail naar s.dejong@ikl-limburg.nl

Meld je aan voor de patrijzen nieuwsbrief

Ontvang weetjes en nieuwtjes over de patrijs en andere boerenlandsoorten, en nieuws over het verloop van het project.

Samenwerkingspartners